Vijf vragen over Educatief Speelgoed

1. Wat is Educatief Speelgoed?

Leerzaam speelgoed wordt ook wel educatief speelgoed genoemd. Educatief spelmateriaal zijn spelobjecten die speciaal worden ontworpen om het leerproces van je kindje te stimuleren. Educatief speelgoed is iets dat leren en spelen samen laat komen. Want misschien klinkt 'educatief' een beetje saai in je oren, maar educatief speelgoed is uiteindelijk niets anders dan iets heel tofs om mee te spelen, maar waarvan jij als ouder en opvoeder weet dat het ook een meerwaarde heeft!

2. Wat maakt speelgoed educatief?

Educatief speelgoed is pas echt educatief als het jouw kind leert over een specifiek onderwerp of het helpt een expliciete vaardigheid te ontwikkelen. Daarnaast moedigt het je kind aan om te oefenen. Door een educatieve spelomgeving te creeeren en geschikte items te kiezen wat bij je kindje past, is het gebruik van educatief speelmaterialen een fijne manier om te helpen ontwikkelen van verschillende vaardigheden.

3. Hoe kan educatief speelgoed jouw kind helpen groeien?

Hiervoor is het goed om te kijken naar de verschillende ontwikkelingsvaardigheden en welk speelgoed daarbij past, aan de hand van de leeftijdsfase waarin je kindje zit.

• Motorische of Lichamelijke ontwikkeling

 De motorische ontwikkeling is onderverdeeld in grove motoriek en fijne motoriek.

De grove motoriek wordt het eerst ontwikkeld, denk hierbij aan alle grove bewegingen, zoals kruipen, rollen, lopen, zwaaien etc. Daarna volgt later de verfijning in de motoriek, waardoor schrijven en tekenen kan worden geleerd.

 Motorische vaardigheden spelen een belangrijke rol bij de groei van baby's en kinderen. Door te bewegen en te spelen kan de groei van je kind worden gestimuleerd en kan hij of zij spelenderwijs leren zichzelf, de omgeving en anderen te begrijpen. Educatief speelgoed om de motorische vaardigheden te stimuleren is erg goed voor het zelfvertrouwen en het opbouwen van kracht en balans van je kindje.

SPEELGOEDTIP: Bijpassend speelgoed voor bijvoorbeeld het stimuleren van de grove motoriek voor een baby of dreumes zijn loop- en duwwagens, een hobbelpaard of trekdier.  Als je kind al wat groter is kan je denken aan schommels, poppenwagens, trapvoertuigen, fietsjes of loopfietsjes, hinkelspellen, kegel- en bowlattributen enzovoort.

SPEELGOEDTIP: De fijne motoriek stimuleer je gemakkelijk door in te spelen op de creativiteit van jouw kind.  Dit kan je doen door het  aanbieden van vingerverf, klei, papier en kleurmaterialen, een mooi schoolbord of schildersezel, het spelen en knutselen met natuurlijke materialen zoals bladeren, kastanjes en denappels.

Met creatieve en natuurlijke materialen kan ook je 1-jarige al veel plezier beleven, al blijft het daar natuurlijk nog wel zoeken naar veilige materialen, maar met een beetje hulp kan ook jouw dreumes al vroeg pret hebben met creativiteit en ondertussen lekker al spelend leren.

• Sociaal-emotionele ontwikkeling

Wat wordt met sociaal-emotionele ontwikkeling bedoeld? Jouw kindje ontwikkelt hierdoor zijn of haar eigen persoonlijkheid op basis van verwachtingen en gedragingen in de eigen sociale omgeving van je kind.

De ontwikkeling van sociale emoties omvat de ontwikkeling van emotie, zelfbeeld en kind-temperament. Deze ontwikkeling kan worden onderverdeeld in sociale en emotionele ontwikkeling.

Tijdens de sociale ontwikkeling van je kind leert hij of zij positief gedrag en vaardigheden en krijgt je kind gaandeweg begrip voor andere mensen. Hierbij hoort ook sociale cognitie, waaronder wordt bedoeld dat je kind de gedragscode en de relatie tussen mensen begrijpt.

De emotionele ontwikkeling houdt in je kind de gevoelens van zichzelf en die van anderen leert begrijpen en daar goed mee leert om.

SPEELGOEDTIP: Je kindje voorlezen kan hem heel goed helpen de wereld om ons heen te gaan leren begrijpen. Het naspelen van het leven door te spelen met poppen of dokterspulletjes is vaak erg geliefd. Rollenspellen zoals winkeltje spelen of vader en moedertje zijn een leuke manier om te verwerken hoe de wereld werkt en leert hoe je kindje met alle gevoelens kan omgaan. Ook spelletjes en puzzels zijn zeer geschikt om als fijn leerzaam speelgoed te worden gebruikt.

• Cognitieve ontwikkeling 

Toen je baby geboren werd,  was dat deel van de hersen wat de lichaamsfuncties regelt gelukkig aanwezig! Daardoor wist je kindje hoe het moest ademen, eten, slapen en poepen. Natuurlijk kan het zijn dat er problemen zijn met een van deze functies, maar voor dit artikel gaan we daar nu even niet van uit.  

Het deel van de hersenen van een baby dat hem helpt de wereld om hem heen te begrijpen, heeft echter nog veel werk te doen. De hersenen van de pasgeborene zijn nog niet in staat om waarneming, denken, geheugen, taal en fysieke coördinatie volledig te verwerken. Het proces waarmee je baby deze vaardigheden geleidelijk aan leert, wordt cognitieve ontwikkeling genoemd.

SPEELGOEDTIP: Activity speelgoed zoals een baby gym, een vormenstoof of muziekspeelgoed zijn leuk voor je baby.

Voor een groter kindje kun je rollenspel- speelgoed kiezen zoals een keukentje, een werkbank of verkleedkleding. Daarnaast zijn er tal van leuke educatieve spelmaterialen zoals constructie-speelgoed, bouwspeelgoed, houten treinbanen verkrijgbaar. Ook allerlei taal- en rekenspellen en puzzels zijn goed voor veel leer- en speelplezier.

• Morele ontwikkeling

Moraliteit is het vermogen om onderscheid te maken tussen goede en verkeerde bedoelingen, gedachten, en daden. Een ander woord hiervoor is gewetensontwikkeling.  Dit concept aan je kind bijbrengen is een van de belangrijkst doelen van ouderschap. Morele ontwikkeling verwijst naar de morele concepten die kinderen leren van de kindertijd tot de volwassenheid.

De ervaringen van je kindje thuis, de omgeving om hem heen en hun fysieke, cognitieve, emotionele en sociale vaardigheden zijn van invloed op zijn ontwikkelende besef van goed versus fout.

De interactie tussen jou als opvoeder en je kind speelt een belangrijke rol bij zijn of haar morele ontwikkeling. Daarnaast ben jij zijn grote voorbeeld! Je kunt wel zeggen wat goed gedrag is maar als je er zelf niet naar handelt, komt je natuurlijk niet geloofwaardig over.

SPEELGOEDTIP: samen spelletjes spelen is heel geschikt. Eerlijk spelen, wachten op je beurt, omgaan met verlies en tegenslag, keuze’s maken, dat zijn allemaal vaardigheden die verband houden met en goed zijn voor de morele ontwikkeling van je kind.

4. Waar moet ik op letten bij het kopen van educatief speelgoed?

Als je op zoek bent naar educatief speelgoed en je wilt een keuze maken, kun je jezelf een aantal dingen afvragen. Is het speelgoed veilig en is het geschikt voor de leeftijd van mijn kind? Is het speelgoed waar mijn kind alleen mee kan spelen of is het om samen mee te spelen? Zoek ik speelgoed voor buiten of voor binnen? Welke ontwikkelingsvaardigheid kan ik hierdoor stimuleren?

5. Heb je nog een laatste tip over educatief of leerzaam speelgoed?

Tot slot! Wat veel informatie! Educatief speelgoed kan de speelomgeving van je kind verrijken en hem helpen in zijn of haar ontwikkeling tot een gelukkig en stabiel mensenkind. Maar vergeet voor niet lekker mee te spelen met je kind en geniet samen! Want een papa of mama die meespeelt kan meer waard zijn dan een kast vol speelgoed!