Boekweit in de speelbak – herfstpret met eekhoorns
Bij het thema herfst denk je al snel aan de eekhoorn – dat snelle, schattige diertje met zijn lange rode pluimstaart. De eekhoorn is dan ook een heel leuk thema om terug te laten komen in de herfst-speelbak. In deze blog wil ik je daarnaast ook graag laten kennismaken met boekweit, een verrassend materiaal dat perfect aansluit bij dit seizoen en waarmee kinderen volop kunnen ontdekken. Lees snel verder om te zien waarom de eekhoorn samen met boekweit een fijne combinatie zijn.
Wat is boekweit?
Boekweit is het zaad van een plant uit de duizendknoopfamilie en het is dus geen graan. Toch wordt het vaak op dezelfde manier gebruikt als granen: in brood, pannenkoeken, grutten, koekjes en ontbijtproducten. Het heeft van nature een nootachtige smaak en is bovendien glutenvrij.
Wanneer je met kinderen over boekweit praat, kun je het vergelijken met rijst of quinoa: het zijn kleine zaadjes die je kunt eten, maar ook leuk om mee te spelen in een sensorische bak. Voor het kind is het vaak verrassend om te ontdekken dat er materialen bestaan die én in de keuken én in de speelbak gebruikt kunnen worden.
Tips om boekweit als voedsel te bespreken:
Vertel dat boekweit vaak wordt gemalen tot meel voor pannenkoeken of koekjes.
Laat eventueel wat foto’s zien van gerechten met boekweit, zodat ze de link kunnen leggen tussen spel en eten.
Benadruk dat het in de speelbak bedoeld is om mee te voelen, scheppen en gieten – niet om op te eten.
Zo leren kinderen spelenderwijs dat voedsel verschillende functies kan hebben en dat je er op een veilige manier mee kunt ontdekken.
Waarom is boekweit leuk in de herfstspeelbak?
Misschien is het nooit in je opgekomen om boekweit in een speelbak te gebruiken – lees snel verder om te ontdekken waarom dit zo leuk kan zijn.
Boekweitkorrels hebben een hoekige, bijna knisperende structuur. Heel anders dan rijst, dat glad en zacht tussen je vingers glijdt, of bonen, die juist weer rond en stevig aanvoelen. Boekweit voelt grilliger en onregelmatiger aan, waardoor kinderen extra geprikkeld worden om te voelen, te vergelijken en opnieuw te ontdekken. Daarnaast heeft boekweit een zachte, nootachtige geur die goed past bij de herfst en het spel nog meer beleving geeft. Perfect dus voor kinderen die graag iets ervaren dat nét even anders is.
Juist in de herfstspeelbak met een eekhoorn passen deze korrels zo goed, omdat ze lijken op kleine beukenootjes. Een hele bak vol beukenootjes rapen in het bos kost veel tijd, terwijl een zak boekweitkorrels leegstrooien in de speelbak nét wat sneller gaat.
Tip:
ga samen een aantal beukenootjes zoeken en leg ze naast de boekweitkorrels. Zo kun je met de kinderen praten over beukenootjes, de beukenboom en het eten van eekhoorns. Op die manier zit er in één speelbak al meer dan genoeg leerstof om te ontdekken en te delen.
In deze blog gaat het om boekweit in combinatie met herfstmaterialen maar natuurlijk past boekweit ook heel goed als speelbakvulling bij thema’s als dierentuin, boerderij, tuinieren, koken en bakken etc. Het is daarmee echt een aanvulling op je sensorische aanbod.
Veiligheid
Boekweit is in de basis een voedingsmiddel en daardoor veilig om aan te raken en mee te spelen. Toch is het belangrijk om goed te kijken naar de leeftijd en het kind. Voor jonge kinderen die nog veel materialen in de mond stoppen, kan er verslikkingsgevaar ontstaan. Gebruik boekweit in de speelbak daarom het liefst onder toezicht en leg vooraf uit dat het bedoeld is om mee te voelen, scheppen en gieten – niet om te eten.
Omdat boekweit glutenvrij is, kan het ook geschikt zijn voor kinderen met een glutenintolerantie. Houd er wel rekening mee dat er altijd sprake kan zijn van sporen van andere granen, afhankelijk van waar het verpakt is. Wil je dit uitsluiten, kies dan voor boekweit dat duidelijk als glutenvrij is gecertificeerd.
Educatieve waarde van boekweit
Spelen met boekweit stimuleert:
Fijne motoriek (scheppen, gieten, voelen hoe de hoekige korrels wegglijden).
Meten en vergelijken (schepjes vullen, bakjes vergelijken, wegen met een weegschaal).
Taalontwikkeling (praten over structuur, vergelijken met rijst of bonen, nieuwe woorden leren zoals beukenootjes, voedsel, eekhoorn, pluimstaart enz.).
Natuurkennis (ontdekken dat eekhoorns beukenootjes eten, praten over de beukenboom en de herfst).
Tips voor een mooie en leerzame speelbak
Vul de bak stap voor stap: begin met een bodem van boekweit en voeg natuurlijke materialen toe, zoals herfstbladeren, boomschijfjes, takken, eikels, kastanjes, beukenootjes, plukken groen mos etc.
Mix materialen: mix de boekweit eventueel met oranje linzen en groene spliterwten voor herfstkleuren
Dierfiguren toevoegen: zet een eekhoornfiguurtje of andere bosdieren in de bak voor rollenspel en extra beleving.
Accessoires toevoegen: geef er bakjes, schepjes, pincetten bij
Tip: Voeg echte hazelnoten toe om de link met de herfst nog sterker te maken. Je kunt ze gebruiken om te voelen, te tellen of als extra “voer” voor de eekhoorn. Gebruik hele hazelnoten in de dop. Die zijn stevig, voelen prettig in de hand en geven een echt herfstgevoel, zonder dat ze snel kapot gaan. Je kunt ook een aantal hazelnoten ‘kraken’ om te laten zien hoe het eetbare nootje eruit ziet.
Introduceer de bak en geef speeltips of opdrachten
Voorraad maken zoals de eekhoorn: praat met de kinderen over de wintervoorraad die eekhoorns maken. Laat kinderen beukenootjes verstoppen onder de bladeren en later weer terugvinden. Zo bootsen ze het gedrag van eekhoorns na.
Gebruik schepjes en een weegschaal: laat kinderen vullen, legen en vergelijken om spelenderwijs met meten bezig te zijn.
Verbind met natuur: praat samen over eekhoorns, bomen en de herfst, zodat het spel ook een leerzaam gesprek oproept.
Sorteren: laat kinderen de verschillende herfstmaterialen (hazelnoten, eikels, kastanjes, beukenootjes) apart leggen of op volgorde van grootte neerzetten.
Spel met aantallen: vul één schepje, twee bakjes of drie mandjes – zo leren kinderen tellen zonder losse korrels te hoeven tellen.
Uitgebreide themaverwerking
Wil je het thema eekhoorn en herfst nog groter maken? Combineer de speelbak met activiteiten daarbuiten:
Lezen en praten: kies een prentenboek over eekhoorns of herfst en praat samen over voedselvoorraad en de dieren in het bos.
Herfstwandeling: ga samen op pad en verzamel natuurlijke materialen zoals bladeren, eikels, kastanjes en takjes om later in de speelbak te gebruiken.
De bak maken: richt de speelbak samen in en introduceer de materialen.
Speel- en leeropdrachten: gebruik de tips uit dit blog om gericht te spelen.
Samen koken: bak koekjes of pannenkoeken met boekweitmeel om te ervaren dat boekweit niet alleen een speelmateriaal is, maar ook een voedingsmiddel.
Ik hoop dat deze blog je inspiratie geeft en een waardevolle input is voor het spelen en ontdekken met kinderen. Wil je zelf aan de slag? Materialen zoals boekweit, dierfiguren, bakjes en schepjes vind je in mijn webshop.
